In Musselkanaal sprak burgemeester Klaas Sloots bij het verzetsmonument. Hij benadrukte hoe vrijheid begint bij verbondenheid: "Vrijheid begint niet in Den Haag of Brussel. Vrijheid begint hier. Bij u, bij jou. In hoe we met elkaar omgaan." Hij stond stil bij de rol van Musselkanaal in de bevrijding en riep op om de verhalen van moed en opoffering levend te houden.
In Stadskanaal zelf sprak wethouder Ingrid Sterenborg-Kooij bij zowel het verzetsmonument, het Pools monument als het Joods monument. Bij het verzetsmonument, waar onlangs een namenmonument is onthuld, zei zij: "De namen die nu zichtbaar zijn, herinneren ons eraan dat vrijheid niet vanzelfsprekend is en dat moedige keuzes in moeilijke tijden levens kunnen redden." Bij het Pools monument bracht Sterenborg een gedicht over de bevrijding door Poolse soldaten en de broze maar kostbare vrijheid die sindsdien gekoesterd wordt. Bij het Joods monument benadrukte ze: “Vrijheid, hoe stevig het soms ook lijkt, blijft kwetsbaar. Het is aan ons om die vrijheid te blijven beschermen, iedere dag opnieuw.”
In Mussel stond wethouder Klaas Pals stil bij de persoonlijke verhalen uit de oorlog, zoals die van het jonge meisje Geertje. Hij zei: "De oorlog is meer dan alleen geschiedenis; het is een spiegel. Een spiegel die ons dwingt onszelf af te vragen: wie zijn wij in tijden van onzekerheid?" Pals riep op om vrijheid actief te blijven bewaken, niet alleen op 4 mei, maar iedere dag.
In Alteveer herdacht wethouder Goedhart Borgesius de offers die gebracht zijn bij de bevrijding van het dorp. Hij sprak over de moed van het verzet en de Poolse soldaten, en zei: "De brug ‘De IJzeren Klap’ werd een symbool van hoop en doorzettingsvermogen in een tijd van chaos." Borgesius benadrukte hoe belangrijk het is om de lokale geschiedenis levend te houden, zodat de offers van toen niet vergeten worden. Na de toespraken was het op alle locaties twee minuten stil. Jong en oud stonden samen stil bij het verleden – en bij de toekomst.
Herdenken én vooruitkijken
Alle sprekers benadrukten dat herdenken niet alleen betekent dat we terugkijken, maar dat we ons ook afvragen welke rol wij zelf willen spelen in het behouden van vrede en vrijheid. In deze onzekere tijden blijft de boodschap actueel: vrijheid is geen vanzelfsprekendheid.
